Jabłonie Owoce miękkie Owoce pestkowe

Osiec korówkowy – naturalny wróg bawełnicy korówki. Chroń sady tak, aby go nie niszczyć!

Osiec korówkowy (Aphelinus mali)  to niewielka błonkówka rozwijająca się w ciele bawełnicy korówki – groźnego szkodnika jabłoni, zawleczonego do Polski pod koniec XIX wieku.

Osiec korówkowy
Osiec korówkowy – fot. Vladan Flata

Samice ośca składają jaja do ciała bawełnicy, a wylęgające się larwy żerują wewnątrz ofiary. Następnie przepoczwarczają się, a dorosłe osobniki wygryzają otwór w tzw. „mumii” żywiciela i wydostają się na zewnątrz. Cykl rozwojowy tej pożytecznej błonkówki trwa od ok. 3 do 6 tygodni, w zależności od warunków pogodowych.

Początkowa faza spasożytowania bawełnicy korówki
Początkowa faza spasożytowania bawełnicy korówki – fot. Vladan Flata
Spasożytowana bawełnica korówka
Spasożytowana bawełnica korówka – fot. Vladan Flata

Zwalczanie bawełnicy nie należy do najłatwiejszych zadań, zwłaszcza w kwaterach, w których osiec korówkowy został silnie ograniczony przez nieracjonalne zabiegi ochrony roślin.

W związku z tym bardzo ważnym elementem walki z bawełnicą korówką jest ochrona fauny pożytecznej, szczególnie na przełomie lipca i sierpnia, kiedy w sadzie prowadzona jest intensywna ochrona przed wieloma szkodnikami. Powinniśmy o tym pamiętać planując zabiegi nie tylko przeciwko bawełnicy, ale również przeciwko owocówce jabłkóweczce i innym zwójkom. Dlatego zachęcamy do uwzględniania w programach ochrony także biorozwiązań (Madex MAX® oraz Lepinox®PLUS).

Niebezpieczne dla ośca korówkowego są środki zawierające: fosmet (związek z grupy insektycydów fosforoorganicznych), acetamipryd (związek z grupy neonikotynoidów), abamektynę (związek z grupy makrocyklicznych laktonów). Wyżej wymienione substancje są toksyczne także dla skorka pospolitego, który obok pasożytniczej błonkówki należy do głównych wrogów naturalnych bawełnicy korówki.

Osiec korówkowy w sprzyjających warunkach może całkowicie wyniszczyć kolonie bawełnicy korówki.

Dlatego warto sprawdzić czy jest obecny w naszym sadzie. W tym celu musimy przyjrzeć się koloniom bawełnicy. Spasożytowane bawełnice ciemnieją, a w martwych ciałach szkodników, z których dorosły osiec korówkowy już wyleciał, możemy zaobserwować okrągły otwór. Poza tym zasiedlone przez ośca kolonie szkodnika tracą charakterystyczny nalot woskowy. W sytuacji gdy potwierdzimy obecność tej pasożytniczej błonkówki zaniechajmy stosowania zabiegów chemicznych przeciwko bawełnicy.

Osiec korówkowy najliczniej występuje w drugiej połowie sezonu wegetacyjnego. W tym czasie możemy przyspieszyć zasiedlanie sąsiednich sadów poprzez ścinanie pędów ze spasożytowanymi przez niego bawełnicami i przenoszenie ich do innych kwater. Z kolei jesienią możemy ściąć gałązki ze spasożytowanymi mszycami i umieścić je w przewiewnych kartonach lub skrzynkach, w chłodnym pomieszczeniu. Wiosną (pod koniec kwietnia) wynosimy gałązki do sadu i przymocowujemy do drzew, na których stwierdziliśmy obecność szkodnika.

Do zwalczania bawełnicy korówki warto stosować środki selektywne dla fauny pożytecznej ,tak aby nie niszczyć naturalnych wrogów tego szkodnika np. ośca korówkowego oraz skorków.

Katarzyna Woszczyk – specjalista ds. biologicznej ochrony roślin, Biocont Polska